Cây ba kích được biết đến là thảo dược quý chữa nhiều bệnh lý hiệu quả. Nội dung bài viết dưới đây sẽ chia sẻ chi tiết hơn về tác dụng của cây bá kích. Cũng như một số bài thuốc cụ thể và lưu ý khi thực hiện.
Bạn đọc cùng tham khảo để sử dụng cây bá kích hiệu quả, an toàn. Giúp đẩy lùi bệnh tật, phòng ngừa các bệnh lý ảnh hưởng đến sức khỏe.
Ba kích là gì?
Ba kích hay còn gọi là diệp liễu thảo, dây ruột gà, ba kích thiên, đan điền âm… Đây là cây dây leo, dạng thân thảo, thân mảnh, thân non có màu tím, có nhiều lông mịn và nhẵn ở phía sau.
Thông thường, cây mọc leo thành bụi ở ven rừng với độ cao dưới 500m. Lá đơn nguyên, mọc đối và hình mác hoặc hình bầu dục. Thuôn nhọn, cứng, đầu lá ngọn gấp, đuôi lá hình tròn hoặc hình tim. Phiến lá non có màu xanh, khi già chuyển sang màu trắng mốc và khi khô có màu nâu tím. Mặt dưới phiến lá có 8 cặp gân thứ cấp.
Hoa ba kích nhỏ có chiều dài từ 0,3 – 1,5cm, tập trung thành tán ở đầu cành. Lúc non hoa có màu trắng, sau đó hơi ngả vàng. Đài hoa ba kích hình chén hoặc hình ống, bao gồm những đài nhỏ phát triển không đều. Mùa hoa ba kích thường rơi vào tháng 5 – 6. Đến tháng 7 – 10 hoa sẽ kết trái, quả ba kích có hình cầu và có màu đỏ khi chín.
Rễ cây ba kích là bộ phận được sử dụng để làm thuốc chữa bệnh. Vỏ rễ có màu nâu nhạt hoặc hồng nhạt, kèm vân dọc. Bên trong thịt rễ có màu hồng hoặc tím, vị ngọt.
Tại Việt Nam, cây ba kích phân bố chủ yếu ở vùng đồi núi thấp của miền núi và trung du các tỉnh phía Bắc. Cụ thể, cây ba kích thường được tìm thấy nhiều ở Quảng Ninh, Vĩnh Phú, Hà Bắc, Lạng Sơn, Hà Giang, Hà Nội…
Phân loại cây ba kích
Có 2 loại cây ba kích gồm cây ba kích tím và cây ba kích màu trắng. Tuy nhiên, hiện nay cây ba kích trắng đã bị khai thác triệt để. Do đó, cây ba kích được trồng phổ biến hiện nay là cây ba kích màu tím.
- Ba kích tím: Củ của cây ba kích có màu vàng sậm, thịt bên trong có màu hành tím. Khi ngâm rượu, rượu sẽ chuyển sang màu tím sậm.
- Ba kích trắng: Củ có màu vàng nhạt, phần thịt bên trong màu trắng trong. Khi ngâm, rượu sẽ có màu tím nhạt.
Xem thêm: 7+ Tác dụng của cây hương thảo không phải ai cũng biết
Ba kích có tác dụng gì?
Ba kích được đến là thảo dược mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe con người. Do đó, y học cổ truyền hay y học hiện đại đều tận dụng những lợi ích này để chữa bệnh.
Có thể điểm qua một số tác dụng của cây ba kích như sau:
Theo y học cổ truyền
Từ lâu, cây ba kích đã được y học cổ truyền sử dụng để cải thiện các triệu chứng viêm nhiễm hay suy giảm chắc năng sinh lý. Nguyên nhân do ba kích có vị ngọt tự nhiên, tính mát. Nên có tác dụng làm mát gan, kích thích tiêu hóa, giúp ăn ngon miệng.
Không những thế, cây ba kích còn có tác dụng ngăn ngừa huyết áp cao. Người già và trẻ nhỏ có thể sử dụng để tăng cường sức đề kháng. Giảm đau nhức xương khớp, tăng cường chức năng xương khớp hiệu quả.
Theo y học hiện đại
Theo y học hiện đại, cây ba kích chứa nhiều các thành phần hóa học giúp hỗ trợ điều trị bệnh, tăng cường sức khỏe. Đặc biệt là tăng cường chức năng sinh lý cho nam giới.
Các công dụng của cây ba kích gồm:
- Chống sưng, tiêu viêm hiệu quả
Trong cây ba kích có chứa hàm lượng vitamin C, chất chống oxy hóa. Nên sử dụng sẽ giúp vết thương nhanh chóng lành. Đồng thời, ngăn ngừa vi khuẩn tấn công, hạn chế vết thương lan rộng.
- Tăng cường sức khỏe
Ba kích có hàm lượng chất dinh dưỡng cao, tính ổn. Nên sử dụng ba kích thường xuyên sẽ giúp giảm căng thẳng, mệt mỏi. Ngoài ra, ba kích còn có tác dụng thanh lọc cơ thể, bổ sung vitamin B cung cấp năng lượng dồi dào.
- Tăng cường sinh lý nam giới
Tác dụng của cây ba kích tiếp theo chúng tôi muốn nói đến đó là tăng cường chức năng sinh lý nam. Đây là công dụng tuyệt vời nhất của thảo dược này. Do đó, các sản phẩm tăng cường sinh lý nam hiện nay đều có thành phần là cây bá kích.
Theo nghiên cứu, cây bá kích có hàm lượng chất anthraglycosid, sắt, kẽm, đồng cùng nhiều khoáng chất khác. Do đó, có tác dụng bổ sung sinh lực, cải thiện chất lượng đời sống chăn gối. Hỗ trợ điều trị xuất tinh sớm, rối loạn cương dương, giảm ham muốn ở nam.
- Điều trị đau lưng, đau mỏi xương khớp
Trị đau lưng, đau mỏi xương khớp cũng là công dụng của cây ba kích được nhiều người tận dụng.
Trong ba kích có chứa hàm lượng Choline giúp cải thiện đau nhức xương khớp. Do đó, nếu bạn bị đau lưng, tê bì chân tay, mỏi gối thì có thể sử dụng thảo dược này để cải thiện.
Bài thuốc từ cây ba kích
Trong phạm vi bài viết sau chúng tôi sẽ tổng hợp một số bài thuốc từ cây ba kích. Tuy nhiên, những bài thuốc dưới đây chỉ mang tính tham khảo. Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng để đạt hiệu quả tốt nhất.
Bài thuốc lợi tiểu
Với những người đang gặp phải triệu chứng tiểu buốt. Có thể áp dụng bài thuốc dưới đây sẽ cải thiện tình trạng bệnh.
Nguyên liệu:
- Ba Kích thiên;
- Ích Trí Nhân;
- Tang Phiêu Phiêu;
- Thỏ Ty Tử.
Cách thực hiện:
- Sơ chế các nguyên liệu trên, sau đó đem đi tán bột mịn.
- Cho rượu vào và trộn đều với các nguyên liệu với nhau.
- Vo thành từng viên nhỏ để tiện sử dụng.
- Mỗi ngày sử dụng 1 viên vào buổi sáng hoặc tối. Một liệu trình bao gồm 12 viên.
Bài thuốc trị liệt dương cho nam giới
Bài thuốc trị liệt dương từ cây ba kích được rất nhiều nam giới sử dụng.
Nguyên liệu:
- Ba kích: 3kg;
- Ngưu tất sống: 3kg;
- 5l rượu.
Cách thực hiện bài thuốc:
- Rửa sạch, để ráo nước.
- Cho các nguyên liệu vào bình thủy tinh và ngâm khoảng 3 tháng.
- Nam giới sử dụng rượu ba kích trước mỗi bữa ăn để cải thiện tình trạng yếu sinh lý, rối loạn cương.
- Sử dụng liên tục từ 2 – 3 tháng để đạt hiệu quả tốt nhất.
Xem thêm: Cây cỏ mực: Những tác dụng thần kỳ trong điều trị bệnh
Bài thuốc chữa đau mỏi xương khớp
Như đã chia sẻ ở trên, cây ba kích còn được biết đến với công dụng chữa đau mỏi xương khớp. Do đó, nếu bạn đang gặp phải tình trạng đau nhức xương khớp thì có thể áp dụng bài thuốc sau.
Nguyên liệu:
- Ba kích thiên: 60g;
- Ngưu tất: 120g;
- Khương hoạt: 60g;
- Quế Tâm: 60g;
- Ngũ Gia Bì: 60g;
- Đỗ Trọng bỏ vỏ, sao vàng: 80g;
- Can Khương: 60g;
- Mật ong: 100ml.
Cách thực hiện:
- Tán nhỏ các nguyên liệu trên thành bột (trừ mật ong).
- Trộn các nguyên liệu đã được tán bột với mật ong, sau đó vo thành viên nhỏ.
- Mỗi lần sử dụng 10 viên, kết hợp với rượu.
Bài thuốc bổ thận tráng dương, dưỡng sắc đẹp
Tác dụng của cây ba kích phải kể đến tiếp theo đó là bổ thận tráng dương, dưỡng sắc đẹp.
Nguyên liệu:
- Củ ba kích 60g;
- Cam cúc hoa 60g;
- Câu kỷ tử 30g;
- Phụ tử 20g;
- Thục địa 46g;
- Thục tiêu 30g.
Cách thực hiện:
- Tác mịn các nguyên liệu trên, sau đó ngâm với 3 lít rượu trong 2 – 3 tháng.
- Sử dụng trước bữa ăn 15 – 20 phút, mỗi lần 20ml.
Bài thuốc trị kinh nguyệt không đều ở phụ nữ
Với chị em có kinh nguyệt không đều cũng có thể sử dụng cây ba kích để cải thiện.
Nguyên liệu:
- Ba Kích 120g
- Lương khương 20g;
- Tử kim đằng 640g;
- Thanh diêm 80g;
- Nhục quế 160g;
- Ngô thù du 160g.
Cách thực hiện:
- Tán nhỏ các thảo dược trên;
- Cho rượu hồ vào vo thành viên nhỏ vừa uống.
- Ngày sử dụng 20 viên pha với nước muối (uống sau ăn).
Bài thuốc trị đầy bụng, liệt dương
Nguyên liệu:
- Ba Kích 30g;
- Bạch Linh 22g;
- Chỉ Xác 22g;
- Hoàng Kỳ 22g;
- Lộc Nhung 30g;
- Mẫu Đơn 22g;
- Ngưu Tất 22g;
- Mộc Hương 22g;
- Nhục Thung Dung 30g;
- Phụ tử 30g;
- Phúc Bồn Tử 22g;
- Quế Tâm 22g;
- Sơn Thù 22g;
- Tân Lang 22g;
- Thạch Hộc 30g;
- Thục Địa 30g;
- Thự Dự 22g;
- Tiên Linh Tỳ 22g;
- Trạch Tả 22g;
- Tục Đoạn 22g;
- Viễn Chí 22g;
- Xà Sàng Tử: 22g.
Cách thực hiện bài thuốc:
- Sơ chế các nguyên liệu trên, tán mịn. Sau đó, bảo quản trong hộp kín để dùng dần.
- Sử dụng khi đói, pha với 15 – 20gr nước tinh khiết để sử dụng.
- Dùng liên tục từ 2 – 3 tháng để đạt hiệu quả tốt nhất.
Bìa thuốc tăng sức đề kháng, trị da xanh tái
Cây ba kích còn được sử dụng để tăng sức đề kháng cho cơ thể, trị da tái xanh.
Nguyên liệu:
- Ba Kích;
- Hồi Hương;
- Bạch Long Cốt;
- Ích Trí Nhân;
- Phúc Bồn Tử;
- Nhục Thung Dung;
- Bạch Truật;
- Mẫu lệ;
- Thỏ Ty Tử;
- Cốt Toái Bổ;
- Nhân Sâm;
- Mỗi vị có liều lượng là 40g.
Cách thực hiện:
- Tán nhỏ các thảo dược trên, sau đó trộn đều với nhau. Bảo quản trong lọ thủy tinh để dùng dần.
- Mỗi ngày sử dụng khoảng 10 – 20g, uống buổi sáng và tối sau khi ăn.
Bài thuốc cải thiện ngủ không ngon, ù tai, chảy nước mắt
Nếu bạn thường xuyên ngủ không ngon, ù tai, chảy nước mắt có thể áp dụng bài thuốc dưới đây.
Nguyên liệu:
- Ba kích 90g;
- Lương khương 180g;
- Nhục quế 120g;
- Ngô thù 120g;
- Thanh diêm 60g;
- Kim tử đằng 500g.
Cách thực hiện:
- Tán bột các nguyên liệu trên sau đó trộn với rượu nếp.
- Vo thành viên dùng dần.
- Mỗi ngày sử dụng 1 – 2 viên khoảng 20g hòa với nước muối loãng.
- Sử dụng liên tục từ 2 – 3 tháng để có hiệu quả tốt nhất.
Cách dùng ba kích ngâm rượu
Dùng ba kích ngâm rượu đem đến nhiều lợi ích cho sức khỏe con người. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tốt nhất cần phải ngâm rượu đúng cách.
Theo đó, để có bình rượu ba kích chất lượng, quá trình thực hiện cần trải qua các bước sau:
Sơ chế nguyên liệu
Lựa chọn củ ba kích có kích thước vừa phải. Tốt nhất, nên chọn củ già sần sùi vì càng già ngâm rượu sẽ tốt hơn, không chọn củ trơn bóng. Sau đó, rửa sạch với nước sạch hoặc dùng bàn chải để loại bỏ bụi bẩn. Rửa đến khi thấy nước trong thì vớt ba kích ra để ráo nước.
Tiếp đến là rút lõi ba kích. Để rút lõi ba kích, có thể thực hiện bằng một trong ba cách sau:
- Cách rút lõi ba kích bằng tay: Dùng tay từ từ bóc vỏ rồi rút lõi. Ngoài ra, có thể dùng dao để chẻ dọc củ ra làm 2 phần. Sau đó, kéo phần lõi về phía trước. Tuy nhiên, cách này chỉ áp dụng cho ba kích trồng.
- Cách rút lõi ba kích bằng cách đập: Đặt củ ba kích lên thớt, dùng chày hoặc vật cứng đập mạch để phần thịt và lõi tách nhau.
- Cách rút lõi ba kích trong công nghiệp: Trong công nghiệp sẽ sử dụng phương pháp hấp nóng để làm mềm cây ba kích và rút lõi ra.
Chọn rượu và bình ngâm
Để ngâm với ba kích, các bạn nên lựa chọn rượu nếp trắng 40 – 50 độ hoặc rượu tẻ nguyên chất.
Về bình ngâm, nên lựa chọn bình thủy tinh to không nên ngâm bằng bình nhựa.
Cách ngâm rượu ba kích đúng cách
Tùy vào kích thước bình ngâm mà các bạn ngâm theo tỉ lệ phù hợp. Theo đó, 1 kg ba kích khô sẽ ngâm với 5l rượu trắng.
Sau khi trộn hỗn hợp, các bạn để rượu nơi có nhiệt độ ổn định. Càng ngâm lâu thì rượu sẽ đạt chất lượng tốt hơn. Thông thường, sau 1 tháng ngâm có thể sử dụng được. Mỗi lần sử dụng, các bạn dùng từ 2 – 3 ly rượu ba kích/ngày.
Giá ba kích hết bao nhiêu tiền?
Giá ba kích là hết bao nhiêu tiền là mối quan tâm của rất nhiều người. Tùy vào từng cơ sở cung cấp mà sẽ có giá niêm yết khác nhau.
Dưới đây là giá ba kích các bạn có thể tham khảo.
- Ba kích tươi : 270.000vnđ/kg.
- Ba kích khô: 450.000vnđ/kg.
Lưu ý, hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại ba kích với các mức giá khác nhau. Đặc biệt, xuất hiện ba kích khô làm giả khiến cho người tiêu dùng hoang mang. Do đó, khi mua ba kích, các bạn cần phải lựa chọn kĩ càng. Không nên vì ham rẻ mà rước họa vào thân.
Một số lưu ý khi sử dụng cây Ba Kích
Phần cuối bài viết là một số lưu ý khi sử dụng cây ba kích. Các bạn nên tham khảo để tránh những tác dụng phụ không mong muốn.
- Không nên dùng quá 15g ba kích mỗi ngày. Bởi nếu dùng quá nhiều sẽ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
- Không sử dụng ba kích khi đang sử dụng các dược phẩm khác để chữa bệnh.
- Sử dụng nồi đất, nồi sứ để sắc thuốc, không nên dùng nồi kim loại. Bởi nếu dùng nồi kim loại sẽ làm giảm công dụng của các thảo dược.
- Chỉ sử dụng ba kích để chữa bệnh khi có chỉ định của bác sĩ.
- Không sử dụng ba kích trong thời gian dài.
- Ba kích không được khuyến cáo sử dụng cho trẻ dưới 6 tuổi mà không có chỉ định của bác sĩ.
- Nếu trong quá trình sử dụng xuất hiện các tác dụng phụ cần thông báo ngay với bác sĩ.
Hy vọng qua những thông tin trên đã giúp bạn đọc nắm rõ những tác dụng của cây ba kích. Như vậy, đây là thảo dược mang đến nhiều công dụng chữa bệnh. Tuy nhiên, trước khi sử dụng bất kỳ bài thuốc nào từ cây ba kích. Các bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc để lại câu hỏi ở dưới để được tư vấn chi tiết.
